Voorspelbaar keuzegedrag

Stel; je vraagt een groep mensen om te kiezen tussen vier opties. A, B, C of D. De letters hebben geen andere betekenis. Er zijn geen consequenties of een goed of fout antwoord. Je zou dan verwachten dat er een gelijke verdeling van stemmen is. Toch?

Toch niet… Als je mensen vraagt om te kiezen tussen vier willekeurige opties, zie je vaak hetzelfde patroon ontstaan. Geen gelijke verdeling, maar een duidelijke voorkeur voor een optie, net als bij de uitslag van de poll van bol.com hieronder. Vrijwel altijd kiezen de meeste mensen voor optie C, op de tweede plaats staat optie B en opties A en D eindigen op een gedeelde laatste plaats.

Zelfs als er geen consequentie zit aan een keuze, vinden mensen het moeilijk om helemaal willekeurig te kiezen. De eerste en de laatste opties voelen te voor de hand liggend, dat zullen andere mensen wel kiezen. De tweede optie zit wel heel dicht bij de eerste optie, dus dan blijft de derde optie over. En deze voelt voor de meeste mensen als de beste en meest unieke keuze. Tsja, niet dus.

Mensen zijn voorspelbaar, maar totaal niet rationeel. Want anders zou zo’n uitslag wel gelijk verdeeld zijn. Er is altijd sprake denkfouten of cognitieve biases wanneer mensen keuzes maken. En inzicht hebben in de biases van je doelgroep kan heel waardevol zijn om te voorkomen dat ze bepaalde opties over het hoofd zien!